Šta je to Erasmus+ program?
Erasmus program je specijalizovani obrazovni program kojeg je pokrenula Evropska Komisija još 1987. godine u cilju zbližavanja građana Evrope, a osnovni cilj je razmjena studenata, nastavnog i nenastavnog osoblja, te obrazovno i profesionačlno usavršavanje kroz izgradnju kapaciteta i unaprijeđenje visokoobrazovnog evropskog prostora. Više o Erasmusu možete saznati na https://international.unsa.ba/mobilnost/.
Želim da dalje nastavim studij? Koje su mi opcije?
Završili ste jedan ciklus studija na Univerziteta u Sarajevo ili ste završna godina i želite nastaviti studiranje ili profesionalno usavršavanje u inostranstvu? U tom slučaju, Erasmus+ program, kao ni drugi programi semestralne razmjene više nisu za vas. Vaš sljedeći korak jeste da prije svega identifikujete u kojoj zemlji i na kojem univerzitetu želite nastaviti studij. Informacije dostupne na oficijelnoj web stranici željenog univerziteta (ili dobijene kroz komunikaciju sa oficijelnom osobom na tom univerzitetu) vam mogu pomoći više oko nastavka planiranja vašeg studija. Vi se kao diplomirani student Univerziteta u Sarajevu možete upisati na bilo koji univerzitet uz dostavljanje potrebnih prijavnih dokumenata. No informacije o uslovima prijave, troškovima i dokumentima dobijate direktno od tog univerziteta. Ukoliko ne znate na koji univerzitet želite, ali znate zemlju u kojoj biste željeli studirati, predlažemo vam da kontaktirate ambasadu te zemlje. Vrlo često ambasade imaju odjele za obrazovanje koji imaju informacije koje bi vam mogle biti od koristi, kao i mogućnosti finansiranja. Vrlo često, ambasade nam se obrate da promovišemo njihove konkurse za studiranje u njihovim zemljama, tako da redovno pratite našu web stranicu kao i društvene stranice.
Da li preko Erasmus+ programa mogu obavljati praksu?
U okviru studiranja, studenti mogu obaviti praksu u inostranstvu (u sklopu obaveznih predavanja ili fakultativno). U oba slučaja postoje mnoge opcije za ovu vrstu mobilnosti. Prije svega treba se definisati da li je ista tražena/ uslovljena u okviru nastavnog programa po kojem studirate na matičnom univerzitetu ili to radite mimo nastavnog programa. Iako je Erasmus+ program sinomin za međunarodnu mobilnost (koji uključuje i praksu – internship / traineeship), Bosna i Hercegovina (pa samim time i Univerzitet u Sarajevu) nije imala tu mogućnost do 2019. godine. Ta mogućnost je od tad otvorena, no kako su mnogi sporazumi sa našim evropskim partnerima potpisani još prije 2019. godine mnogi univerziteti je nisu uključili. Također, imajući u vidu da su naši partneri univerziteti, a ne inostrane kompanije, mogućnosti za obavljanje prakse preko Erasmus+ programa je ograničen. Mogućnosti koje su ponuđene našim studentima za praksu preko Erasmus+ programa su objavljeni u okviru konkursa na našim oficijelnim web stranicama (www.unsa.ba/stipendije i https://international.unsa.ba/stipendije-i-konkursi/).
Pronašao/la sam praksu preko strane web stranice za praksu i oni su me prihvatili? Šta da radim dalje?
Vrlo često nam se obrate studenti sa informacijom da su pronašli Erasmus praksu ili da su ih prihvatili, te upitom šta da rade dalje. To nažalost ne bude ostvareno jer je riječ o mogućnostima koje su dostupne studentima iz “programskih” zemalja (zemlje članice EU, Norveška, Srbija, Turska, Sjeverna Makedonija, Lihtenštaj i Island). No, kako se često “ne vodi računa” da Bosna i Hercegovina nije među ovim zemljama, dešava se da studenti budu prihvaćeni te da se traži nominacija i finansiranje od strane matičnog univerziteta – što je nemoguće jer Univerzitet u Sarajevu ne raspolaže sa Erasmus+ budžetima. Dakle, studenti Univerziteta u Sarajevu se mogu prijaviti na Erasmus+ praksu (uz finansijsku podršku) samo ukoliko je objavljen poziv za praksu sa našim Erasmus+ partnerima na našim oficijelnim web i društvenim stranicama. Sve druge opcije koje pronađete Univerzitet u Sarajevu ne može podržati niti administrirati jer ne postoji odgovarajući sporazum kojim se to uređuje. Druge opcije obavljanja prakse ili volontiranja možete naći preko studentskih asocijacija na članicama Univerziteta u Sarajevu.
Želim da studiram master studij na više univerziteta? Da li postoji program za to?
Da, riječ je o Erasmus Mundus Joint Master Degree (Erasmus Mundus zajednički master studij) je dio Erasmus+ programa kojeg ne koordinira naša Služba niti univerzitet, već konzorcij od minimalno tri univerziteta iz tri različite zemlje koji imaju zajednički master program. Zajednički master studij uključuje studiranje, istraživanje, praksu, pripremu teze i odbranu tokom trajanja tog studija na različitim univerziteitma. Mogu trajati od jedne do dvije akademske godine.Na kraju dobijate zajedničku ili više diploma za završeni master studij. Da bi bili dio ovog master programa, ne trebate biti upisani na UNSA, već je potrebno da u trenutku prijave imate završen bachelor studij ili da ste završna godina te da očekujete da ćete diplomirati prije početka tog master studija. Kad je u pitanju ovaj master program, vi svakako možete upisati ga i pohađati o svom trošku, no postoje i poziv za dodjelu stipendija za pohađanje tih master studija najbolje rangiranim studentima širom svijeta. Stipendije pokrivaju vaše troškove učešća odnosno doprinose pokrivanju troškova putovanja, vize i životnih troškova. Pozive otvara koordinator tih programa. Detaljnije o dostupnim programima je dato na: https://erasmus-plus.ec.europa.eu/opportunities/opportunities-for-individuals/students/erasmus-mundus-joint-masters. Na ovom linku možete pretražiti katalog master programa i detalje o najnovijim ponudama. Na web stranici svakog master studija nalaze se svi detalji o toku studija, spisak univerziteta koji učestvuju, uslovi za upis i svi koraci procesa prijave (sa i bez stipendije). Prijave su obično između oktobra i januara za narednu akademsku godinu.
Da li je u redu da se prijavim za razmjenu po drugi put na isti univerzitet gdje sam već (bio) u toku studijskog ciklusa?
Možete se prijaviti za ponovnu razmjenu (svaki student se može prijaviti do maksimano 2 semestra u toku jednog ciklusa studija) ali se prilikom rangiranja svih studetskih prijava prednost daje onim studentima kojima bi to bila prva mobilnost.
Mogu li se prijaviti na razmjenu za 4. semestar drugog ciklusa, obzirom da je u pitanju samo magistarski/istrazivacki rad, a nema predmeta?
Ukoliko inostrani univerzitet dozvoli da radite samo istraživanje za završni rad i ukoliko je u redu sa matičnom institucijom, možete se prijaviti.
Kada možemo otkazati razmjenu ukoliko smo primljeni?
Iako nemate razloga za brigu o tome kako će se mobilnost odvijati, može se desiti da student/ica procijeni da nije u mogućnosti ići na razmjenu. Razlozi za to mogu biti različiti i mogu doći iz privatnih ili vanjskih faktora. U tom slučaju možete odustati od mobilnosti i to trebate učiniti čim prije kako bismo omogućili mobilnost studentima na rezervnoj listi, a najkasnije do momenta dok ne stvorite troškove za put i smještaj (odnosno dok ne kupite karte i platite) koji vam se ne mogu refundirati u slučaju odustajanja (ovi troškovi se samo pokrivaju iz stipendije koja se dobija ukoliko fizički prisustvujete u inostranoj zemlji domaćinu). Ukoliko je vaša odluka da odustajete definitivna, u obavezi ste obavijestiti našu Službu, kao i inostranu instituciju koja vam je trebala biti domaćin. Naš savjet je da ukoliko postoji mogućnost da se mobilnost odloži za naredni semestar, da provjerite sa inostranom institucijom i na taj način ne propustite ovu priliku za boravak u inostranstvu.
Interesuje me da li su ponuđene studijske oblasti koje pišu u ponudi konačne ili ima šanse da se nudi moja oblast iako ne piše da se negdje nudi?
U konkursu su navedene studijske oblasti koje su dostupne našim studentima. To znači da, ako imaju druge oblasti koje ste pronašli na web stranici inostranog univerziteta, a nisu navedene u konkursu, to znači da te oblasti nisu dostupne jer nisu dostupne na engleskom jeziku ili taj odsjek (program) nije dao dozvolu (ili pokazao interes) da budu uključeni u Erasmus+ razmjenu.